1)

մոր, [գոյական]
1. Ծնող կինը իր զավակների համար:
2. Զավակ ունեցող կամ ունեցած կին:
3. Ձագ բերած կենդանի:
4. Մեղվապարսի միակ էգ մեղուն, որ ձու է ածում:
5. Մանկական զանազան խաղերի մեջ՝ խաղամայր:
6. (տպագրություն): Նույնն է Տառամայր:
7. (փոխաբերական): Որևէ բան առաջացնող ծագեցնող պատճառ՝ հանգամանք: Կրկնությունը գիտությունների մայրն Է (առած):
8. (փոխաբերական): Երկիրը և բնությունը որպես կյանքի աղբյուր: Օ՜, բնություն, օ՜ մայր, - մշտահոլով, մրշտագո և մշտատև (Ե. Չարենց):
9. (փոխաբերական): Որևէ բանի հայրենիք, որևէ բանի առաջացման՝ ծագման՝ զարգացման օրրան: Հին Հունաստանը համարվում ՝ արվեստների և գիտությունների մայրր (Ստ. Մալխասյանց):
10. (փոխաբերական): Ուրիշների նկատմամբ հոգ տանող՝ խնամող՝ մայրություն անող կին:
11. (եկեղեցական) Կանանց վանքի գլխավար, մայրապետ:
12. Նույնն է՝ Կոճակամայր:
13. (գավառական) Քացախի երեսին կապած բարակ թաղանթը, որ նպաստում է հեղուկի քացախելուն:
14. (կազմախոսություն) Նույնն է՝ Ուղեղաթաղանթ:
15. Գլխավոր, հիմնական, այնպիսին, որին ստորադասվում կամ որից ճյուղավորվում են նույն տիպի ավելի փոքր ստորադաս միավորները: Մայր առու՝ ճանապարհ:
16. (փոխաբերական): Ընդհանրական, ընդհանուր: Եվ մայր պլանը այսպես բազմանում և ունենում է թոռներ ու ծոռներ: (Վ. Բաբայան):
17. Հայրենի, հայրենական, մայրենի: Մենք ալ շուտով կերթանք մայր երկիր (Եր.):
18. Կենդանիների անունների վրա դրվելով կազմում է նրանց իգականը՝ էգ նշ.: Մայր աղվես, մայր աղավնի, մայր կկու:

2)

մայրի, [գոյական]
Նույնն Է՝
Եղևնի:

1) գ. 1. Մայրիկ, մամ, մամա, նան, նանե, նանի, (բրբ.) մարե, մերա, մեքփկ, ադե, տուտու, մացա, հոր կող: || Մորու, մայրացու, մայյւագիր, հոգեմայր (խորթյ: 2. Կին, ծնող, մանկամայր, (բրբ.) ճժմայր, ճճմամ: 3. Տես Մայրապետ: 4. Տես Ծծմայր: 5. Էգ, մարի (թռչուններիյ: 6. (տպգր.) Բուն, նախատիպ, կաղապար (տպագրական տառերիյ.

2) գ. (բսբ.) Սոճի, շոճի:

մոր 1. Мать. 2. Матка. 3. Матрица. 4. Родина-мать. 5. Начало. ◊ Մայր աթոռ первопрестольный монастырь. Մայր Աստվածածին Богородица, Богоматерь. Մայր եկեղեցի 1) кафедральный собор, 2) собор, соборная церковь. Մայր լեզու праязык. Մայր հայրենիք родина-мать. Մեծ մայր бабушка. Մայր ցամաք материк. Մայր մտնել заходить, зайти (о небесных светилах). Մորդ կաթի պես հալալ լինի на здоровье. Մոր պահած маменькин сынок, маменькина дочка. Մորը քաշել пойти в мать. Մորից մեկ 1) родные со стороны матери, 2) совершенно здоровый.