1)

քարի, [գոյական]
1. Միահաղույն զանգվածի կամ առանձին կտորների ձևով կարծր՝ անկռելի և ջրում չլուծվող լեռնային ապար:
2. Այդպիսի լեռնապարի առանձին բեկոր՝ կտոր (որպես շինանյութ, քանդակագործության նյութ ևն):
3. Ակ, թանկագին քար:
4. Շիրմաքար, գերեզմանաքար:
5. (ժողովրդական)Լ Լեռ, սար, ժայռ:
6. (հնացած): Հնատիպ զենքերի կայծքար:
7. Կշռաքար:
8. (բժշկություն): Ներքին օրգաններում առաջացած ախտաբանական ծագումով պինդ՝ քարանման գոյացություն:
9. Զանազան խաղերի փայտյա, ոսկրե, մետաղյա ևն փոքրիկ իրերից՝ ֆիգուրներից յուրաքանչյուրը:
10. (փոխաբերական) Ճնշող՝ ծանր ներգործություն ունեցող հանգամանք՝ զգացմունք, ծանրություն: Վշտերի քար:
11. [ածական] Կարծր: պինդ:
12. (փոխաբերական) Ճնշող, ծանր, տանջող:
13. [ածական, գոյական] Քարասիրտ (մարդ):
14. [ածական], (փոխաբերական) Անտարբեր:
15. (փոխաբերական) Անմռունչ: Տոլայկը... դեմքը ձեռքերով ծածկած, -անշարժ և լուռ քար (Ե Չարենց):
16. Քարե, քարից սարքած՝ պատրաստված:
17. [գոյական] Զանազան նպատակների համար համապատասխան ձև տված քարաբեկոր՝ վեմ: Սանդի քար, կտրի քար:

2)

Տե՛ս Քյառ:

գ. 1. Ապառաժ, վեմ (խոշոր(: 2. Մանրախիճ, խիճ, կոպիճ, խճաքար (մանր): 3. Սալ, սալաքար (սալահատակի(: 4. (պատմ.) Վիրգ, բաբանաքար (բաբանով նետելով: 5. (պատմ.) Պարսաքար (պարսատիկի): 6. Տապանաքար, դամբանաքար, գերեզմանաքար, շիրմաքար (շիրիմի(: 7. Կայծքար, գայլախազ (կայծհանի); 8. Երկանաքար (աղորիքիյ, ներքնակ (աղորիքի տակի(ա վերնակ 1վբափկյ: 9. Հեսան, հեսանաքար (սրելով: 10. Լենան (տրորելով; 11. Կշռաքար (կշեռՔԻ1: 12. Ակ, ակնաքար, ականաքար, ադամանդ, գոհար, զմրուխտ, շափյուղա, սուտակ, ալմաստ (թանկարժեք(: 13. Որձաքար, հատաքար, սնպասփճ, զմռն.(ւտ (կարծր(: 14. Փխար, փխրաքար, տուֆ, տուփ, տոփ (կակուղ(: 15. Շինաքար: 16. Փորձաքար, սմբա տ ակ (ոսկի, արծաթ փորձելով: 17. Լեփ, տափաքար (խաղի կլոր տափարակ(: 18. Խիպար (պատի ծերպերը խցելու մանր): 19. Խազաքար (շախմատի, տամայի(: 20. Սահմանաքար, կոպար (սաԲմանիյ: 21. Լողքար (տանիքը Խրթելով: 22. Եզեակ (ք)որի եզերքի(: 23. Փամփշտաքար (միզափամփուշտի): 24. Երկնաքայւ, օդաքար, շանթաքար, շողաձիգ, երւկեասպաթ: 25. (բժշկ.) Հաճար, քարանյութ (Օնում որպես դեղ(: 26. Տես Պինդ: Կարծր: 27. Տես Անզգա, Անգութ:

1. գ. Камень. 2. գ. Шашка (игральная). 3. ա. Каменный. 4. ա. Тяжёлый, давящий, каменный. 5. տե՛ս Կշռաքար։ 6. տե՛ս Կայծքար։ ◊ Քար առնել взять шашку (в игре). Քար գցել ставить палки в колёса. Քար դառնալ 1) окаменеть, оцепенеть, занеметь, 2) очерстветь, окаменеть. Քարե դար каменный век. Քար լռություն мёртвая тишина. Քար կտրել 1) ломать камень, 2) окаменеть, оцепенеть, остолбенеть, одеревенеть (от холода, страха и т. д). Քար նետել մեկի բոստանը кидать камень в чей-либо огород. Քար տալ отдать шашку (в игре). Քար ու կապ препятствие, преграда. Քար ու կապան էր կտրել երկինքը стояла засуха. Քար ու կարկուտ աղալ գլխին не давать житья кому, мучить. Քար ու հող необработанная, каменистая земля. Քար ուտել умереть с голоду. Քար ուտեմ, քացախ խմեմ... пусть лишусь я куска хлеба... Քար ու քանդ անել, տե՛ս Քարուքանդ բառի տակ։ Քար ու քաշանք невзгоды, мытарства. Քար ու քարափ скалы. Քար ու քացախ проклятие, дьявольщина. Քար ու քոլ пустыня. Քար ու քռա каменистый. Քար քաշել 1) ломать горб (спину, хребет), 2) поставить камень (надгробный, гробовой). Քարը քարի վրա չթողնել камня на камне не оставить. Քարը այնպես գցել փոսը, որ յոթը զույգ եզներ չկարողանան հանել безнадёжно провалить дело. Քարը գոգիցը՝ փեշից թափել положить (или сменить) гнев на милость. Քարը ծովը գցել обездолить Քարը ծովն ընկնել 1) потерять счастье, 1) лишиться власти. Քարը կճաքի трескучий мороз (от которого как бы трескаются камни). Քարը տեղը դնել ввернуть словечко. Քարն էլ է իր ձեռքին, պոպոքն էլ своя рука владыка. Քարը ճաքի ни в коем случае. Քարի հետ քաղվել, մաղի հետ մաղվել работать (или трудиться) не покладая рук. Քարի-հողի հետ կռիվ տալ кровью и потом добывать, доставать что-либо. Քարից հաց հանել добывать хлеб в поте лица. Քարից հացի հոտ առնել голодный откусил бы и от камня. Քարից յուղ հանել обделывать, обделать дела (делишки, дельце). Քարից քար խփել ставить в безвыходное положение. Քարն իմ գլուխը будь что будет, была не была. Քարովն ընկնել сорваться со скалы. Քարով տալ бить камнем. Քարով քոլով գցել зубы заговаривать.